Filozofia i wszechświat

"Filozofia i Wszechświat" to pierwsze wydanie zebranych pism filozoficznych ks. Michała Hellera, znanego kosmologa, filozofa i teologa. Artykuły zamieszczone w książce zostały tak ułożone, aby dać spójny i całościowy obraz filozoficznych poglądów Autora.

Czytelnicy, wraz z Autorem, zagłębiają się w poszukiwanie odpowiedzi między innymi na takie pytania jak: czym jest nowa filozofia przyrody?; co łączy fizykę i metafizykę?; co to są prawa przyrody?; jaka jest natura czasu i przestrzeni?; co znaczy, że świat jest matematyczny?; dlaczego istnieje raczej coś niż nic?; dlaczego wiedza o świecie jest ważna dla filozofii człowieka?

Jako kosmolog, twórczy badacz globalnej struktury wszechświata, Michał Heller podejmuje również kwestie nieskończoności w kosmologii oraz początkowej osobliwości, które konfrontuje z ideą stworzenia Wszechświata przez Boga. Pyta, jakiego rodzaju układem dynamicznym winien być Wszechświat, by mógł się w nim związać dynamiczny proces biologicznej ewolucji.

Rozdziały:

WSTĘP Strategia kompromisu

CZĘŚĆ PIERWSZA Wstęp do nowej filozofii przyrody
1. Jak możliwa jest "filozofia w nauce"?
2. Nowa filozofia przyrody
3. Nauki przyrodnicze a filozofia przyrody

CZĘŚĆ DRUGA Racjonalność i matematyczność świata
1. Czy świat jest racjonalny?
2. Czy świat jest matematyczny?
3. Czy kosmos jestchaosem?
4. Co to jest matematyka?
5. Przeciw fundacjonizmowi

CZĘŚĆ TRZECIA W stronę filozofii fizyki
1. O języku fizyki
2. Ewolucja metody
3. Spór między esencjalizmem a fenomenalizmem w kontekście nauk empirycznych
4. Ontologiczne zaangażowanie współczesnej fizyki
5. Kilka uwag o języku i ontologii
6. Quine i Godel - jeszcze o ontologicznych interpretacjach fizycznych teorii
7. Jak możliwa jest fizyka - Dum deus calculat...
8. Johna Bella filozofia mechaniki kwantowej
9. Strukturalizm w filozofii matematyki
10. Spór o realizm strukturalistyczny

CZĘŚĆ CZWARTA Metafizyka fizyki
1. teorie wszystkiego
2. Samodualność i wyjaśnianie
3. Logika stworzenia

CZĘŚĆ PIĄTA Czas - przestrzeń - grawitacja
1. Henri Bergson i szczególna teoria względności
2. Whitehead i Einstein - dwa style myślenia
3. Czas i matematyka i wyobraźnia w teorii grawitacji
5. Czas i przyczynowość w ogólnej teorii względności
6. Czasoprzestrzeń w fizyce i kosmologii
7. Czas i historia

CZĘŚĆ SZÓSTA Filozofia kosmologii
1. Kosmologia i rzeczywistość
2. Granice zagadnienia fizyki i kosmologii
3. Nieskończoność w kosmologii
4. Wszechświat - środowisko człowieka
5. Kosmologiczne znaczenie ewolucji biologicznej
6. Kosmologiczna osobliwość a stworzenie Wszechświata
7. Czy granice metody są granicami Wszechświata

CZĘŚĆ SIÓDMA Wszechświat nieprzemienny
1. Współczesne ewolucje pojęcia przestrzeni
2. Kilka uwag o geometraich nieprzemiennych
3. Ewolucja pojęć w fizyce - przyczynek do koncepcji analogii pojęć