Darwinowskie paradygmaty Mit teorii ewolucji w kulturze współczesnej

Teoria ewolucji i jej popularne przeróbki pełnią w cywilizacji zachodniej i globalnej rolę teorii wszystkiego: bardzo różni autorzy przedstawiają darwinizm jako podstawowy mit tłumaczący funkcjonowanie Wszechświata, Ziemi, życia, ludzkości i człowieka. Darwinowski klucz stosowany bywa do wyjaśniania całego wachlarza zjawisk: od selekcji naturalnej teorii naukowych, przez tłumaczenie procesów kosmologicznych po naukę o moralności. Używa się go również w socjobiologii, językoznawstwie, wiedzy o matematyce, badaniach rozprzestrzeniania się mód i wynalazków, antropologii i antropogenezie.

Książka omawia darwinowskie wątki w literaturze popularnonaukowej, a także unaocznia,  jak tezy popularyzatorów nauki przeniknęły do literatury pięknej i kultury popularnej.

Spis treści:

Rozdział 1. Darwinowskie paradygmaty  5
1.1. Wielka unifikacja  5
1.2. Darwinizm jako paradygmat  9
1.3. Darwinizm w naukach niebiologicznych  16
1.4. Darwinizm okiem literaturoznawców  22
 
Rozdział 2. Karol Darwin – bohater mityczny  29
2.1. Mity we współczesnym świecie  29
2.2. Popularyzatorzy nauki i biografowie  49
2.3. Między biografią a fikcją  55
2.4. Dziwne losy Emmy Darwin  90
2.5. Darwinowskie fantazje  100
 
Rozdział 3. Opowieści o historii naturalnej  107
3.1. Droga do darwinizmu  107
3.2. Darwinizm w literaturze przełomu XIX i XX wieku  121
3.3. Współczesne portrety dziewiętnastowiecznych darwinistów  131
 
Rozdział 4. Darwinizm w wieku XX. Socjobiologia i kultura  149
4.1. Odrodzenie paradygmatów darwinowskich  149
4.2. Bestsellery o ludziach i zwierzętach  153
4.3. Etologia i ekologia  170
4.4. Socjobiologia i fantastyka  183
 
Rozdział 5. Darwinowskie paradygmaty a natura ludzka. Od nauki po rozrywkę  193
5.1. Uniwersalni ludzie. Strach i adaptacje  193
5.2. Strategie seksualne i dobór płciowy w bestsellerach
popularnonaukowych  200
 
Rozdział 6. Genetyka, mutacje i dewolucja w powieściach dwudziestowiecznych  231
6.1. Geny i przyszłość rasy ludzkiej w fantastyce  231
6.2. Geny i zagłada w powieści katastroficznej  247
 
Rozdział 7. Opowieści o początkach rasy ludzkiej  259
7.1. Mity na temat antropogenezy  259
7.2. Zagadka neandertalczyka  282
 
Rozdział 8. Darwinowskie paradygmaty a kwestie metafizyczne  309
8.1. Spór o ewolucję duszy i umysłu  309
8.2. Kreacjonizm w literaturze faktu i fikcji  323
8.3. Darwin i Bóg we współczesnej powieści angielskiej  338
 
Konkluzja. Darwinowskie paradygmaty, czyli faktofikcja  357
 
Podziękowania  367
Bibliografia  369
Indeks nazwisk  383