Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Praktyczne zastosowanie w biznesie

Zrozumieć przyczyny, znaleźć rozwiązania

Niniejsza książka traktuje o międzynarodowych standardach rachunkowości jako pewnej idei oraz kierunku, w którym powinna zmierzać ta dziedzina. Traktuje również o Międzynarodowych Standardach Rachunkowości i Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej jako źródłach prawa (obowiązującego niektóre podmioty prowadzące działalność w Polsce). Adresowana jest do ludzi, którzy pracują w rachunkowości, oraz dla tych, którzy się tą dziedziną po prostu interesują. Jest to jednak książka zupełnie inna, niż się Czytelnik spodziewa.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości wprowadzane zostały po to, by uprościć i ujednolicić działanie firmy na wielu rynkach oraz ułatwić współpracę działów księgowości i controllingu w różnych krajach. W teorii wszystko ma być prostsze, bardziej spójne, łatwo przeliczalne. W praktyce jednak okazuje się to często niemożliwe. Ludzie w różnych częściach świata myślą i żyją inaczej, inne rzeczy są dla nich istotne, mają różną mentalność i odmienne podejścia do pieniędzy i biznesu. Dlatego w tej książce obok twardych danych, wzorów i tabel Czytelnik znajdzie sporo przykładów z życia wziętych oraz zagadnień z zakresu psychologii. Wszystko po to, by móc najpierw zrozumieć ludzi, z którymi przychodzi nam pracować, potem zaś przyjąć wspólne rozwiązania, czyli standardy rachunkowości, działające jako ewidencja stanu faktycznego i wzorzec postępowania.

Ta książka jest wyjątkowa także z innych względów. Można dziś znaleźć na rynku kilka pozycji o Międzynarodowych Standardach Rachunkowości, napisanych przez zagranicznych ekspertów. Jednak każda taka książka ma istotną wadę — nie w każdym aspekcie przystaje do naszej rodzimej rzeczywistości. Natomiast niniejsza pozycja została napisana z punktu widzenia doradcy polskich przedsiębiorstw i zawiera szereg przykładów z naszego podwórka. Jest adresowana do naszych biznesmenów i księgowych oraz oparta na standardowych problemach, z którymi właśnie oni najczęściej się stykają.

Spis treści:

Wstęp (7)

• Adresat (7)
• Styl pisania książki i związek jej tematu z psychologią (7)
• Międzynarodowe standardy rachunkowości jako idea (16)
• Czym jest księgowość? (19)
• Odpowiedzialność za prawidłową ewidencję (25)
• MSR-y jako obowiązujące w Polsce prawo (25)
• Czy MSR-y stworzyli typowi księgowi? Czy mam prawo pisać o MSR-ach? (26)
• Clou (31)

Rozdział 1. Źródła i intencje prawa w zakresie rachunkowości (33)

• Źródło prawa rachunkowego w Polsce (33)
• Podstawowe zasady rachunkowości bez względu na źródło prawa (42)
• Przykłady zastosowania zasady memoriałowej (42)
• Przykłady zastosowania zasady współmierności (55)
• Przykłady zastosowania zasad ostrożności i istotności (61)
• Przykłady zastosowania zasady wyższości treści nad formą (65)
• Specyfika MSR-ów (67)
• W tle istnieje jeszcze rachunkowość zarządcza (71)
• Co jest istotniejsze: wynik czy sytuacja majątkowa ukazana w bilansie? US GAAP jako pierwotny przykład ujednolicenia klasyfikacji (72)
• Specyficzny problem GAAP z metodą LIFO (73)
• GAAP a "sprawa polska" (76)
• MSR-y jako kopia idei GAAP. Zastosowanie MSR-ów w Polsce (76)
• Podsumowanie rozdziału (77)

Rozdział 2. Podstawowe założenia MSR-ów jako prawa oraz ich przyczyny (79)

• Ochrona wartości przedsiębiorstwa dla akcjonariuszy głównym motywem postępowania w legislacji (79)
• Świat strachu przed realną wyceną aktywów (81)
• Mała lekcja podstaw księgowości z rozwiązaniami według MSR-ów (84)
• Sposób i tempo wprowadzania zmian oraz szczególne koniki MSR-ów (96)
• Praktyczne problemy przy wdrażaniu i stosowaniu MSR-ów (98)
• Dowolność kształtowania raportów, kształt rachunków w sprawozdaniach, kształt powszechnie i łatwo dostępnej informacji o spółkach giełdowych (98)
• Czy polska giełda jest w ogóle przewidywalna? (102)
• Podsumowanie rozdziału (105)

Rozdział 3. Wycena aktywów (107)

• Definicja, warunki uznania i klasyfikacja aktywów (107)
• Skutki przeszacowań aktywów (110)
• Metody wyceny aktywów (110)
• O metodzie DCF i o metodzie kapitalizacji prostej (124)
• Inne zastosowania metody DCF (142)
• Wartość firmy (153)
• Postępowanie według Ustawy o rachunkowości (153)
• Postępowanie według MSR-ów (156)
• Inne wartości niematerialne i prawne (163)
• Prawa do zawodników (166)
• Inwestycje (174)
• Środki trwałe w budowie, dotacje z nimi związane, należności długoterminowe, aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego, inne aktywa trwałe (181)
  
  • Środki trwałe w budowie (181)
  • Dotacje do środków trwałych w budowie (181)
  • Należności długoterminowe (182)
  • Długoterminowe aktywo powstałe wskutek nabycia certyfikatów pochodzenia w ilości przekraczającej roczną sprzedaż energii elektrycznej (185)
  • Aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego (185)
• Postępowanie z aktywami przeznaczonymi do zbycia (187)
• Utrata wartości aktywów (190)
• Wartość wynikająca z dalszego użytkowania (194)
• Wartość uzyskana ze sprzedaży (194)
• Wartość uzyskana z testu (194)
• Zapasy jako szczególnie trudny element klasyfikacji i wyceny, w tym metody odnoszenia w koszty (195)
• Udzielony kredyt kupiecki (należności) i metody zabezpieczenia kredytu kupieckiego (196)
• Środki pieniężne i ich ekwiwalenty (200)
• Czy pieniądze są "pełnowartościowe"? (200)
• Kwestia 1: skąd się biorą pieniądze? (201)
• Kwestia 2: do czego służą pieniądze? (206)
• Rozliczenia międzyokresowe i inne aktywa obrotowe (208)
• Podsumowanie rozdziału (209)

Rozdział 4. Ewidencja źródeł finansowania aktywów (211)

• Zobowiązania (211)
• Rezerwy (225)
• Rezerwy aktuarialne (227)
• Rezerwa czy odpis? (234)
• Kapitał akcyjny czy zysk? (239)
• Kiedy i czy w ogóle mamy zysk? (239)
• Czym w ogóle jest zysk? Czy skutki wyceny aktywów i zobowiązań powinny zawsze kreować zysk? (240)
• Czy zysk danego roku jest cząstką kapitału należącego do właścicieli, czy zobowiązaniem przedsiębiorstwa, czy czymś pomiędzy? (241)
• Ewidencja rachunku wyników (241)
• Trochę kontrolingu w rachunkowości - segmenty działalności (245)
• Kapitały własne, czyli wartość przedsiębiorstwa (246)
• Agio emisyjne (249)
• Akcje własne (251)
• Ewidencja zmian w kapitale własnym (252)
• Podsumowanie rozdziału (252)

Rozdział 5. Konsolidacja (261)

• Pojęcie grupy kapitałowej (261)
• Zastosowanie MSR-ów po raz pierwszy (265)
• Przejęcia (266)
• Wycena wartości przedsiębiorstwa (269)
• Kto dokonuje wyceny przedsiębiorstwa? (274)
• Wycena uproszczona KGHM-u, Orlenu i JSW (277)
• Okazje na rynku M&A (279)
• Kapitał międzynarodowy. Opłaty za logo "hitem na rynku" w Polsce (280)
• Konsolidacja. Ujęcie zasad w legislacji (281)
• Konsolidacja. Jak to się robi w praktyce? Przykłady (288)
• Podsumowanie rozdziału (296)

Rozdział 6. Inne kwestie (299)

• Ewidencja certyfikatów pochodzenia (299)
• Leasing (305)
• Ujęcie leasingu u leasingobiorców. Leasing finansowy - początkowe ujęcie (308)
• Leasing finansowy - późniejsza wycena (308)
• Tłumaczenie na język polski (309)
• Dlaczego powstały szczegółowe przepisy dotyczące leasingu? (309)
• Kontrakty długoterminowe (311)
• Możliwość 1. Kontrakt koszt plus marża (316)
• Możliwość 2. Kontrakt ze stałą ceną realizacji (317)
• Możliwość 3. Kontrakt, w którym nie da się ustalić stopnia zaawansowania prac (318)
• Skutki ewidencyjne (319)
• Co wliczamy do kosztów kontraktu? (320)
• Podsumowanie rozdziału (321)

Rozdział 7. Zakończenie (323)

• Specyfika polskiego biznesu (323)
• Im więcej środków władujesz w dany projekt, tym większego gniota otrzymasz w zamian - piłka nożna, projekty naukowe, inne (324)
• Duży może wszystko, mały może godnie umrzeć (326)
• Wysokie bezrobocie i brak wykwalifikowanych pracowników - pomysły na walkę z problemem i poziom szkolnictwa w Polsce (328)
• Polska polem eksperymentów kadrowo-organizacyjnych zachodnich koncernów (332)
• Naiwność i stosowanie krajowych standardów w kontaktach z przedsiębiorstwami z innych krajów (335)
• Szalone pomysły urzędu skarbowego (339)
• Czytaj literaturę, bo warto (340)
• Wątki poboczne (344)
• Ekonomia to nie matematyka. Historia biznesu to opowieść o błędach, ale i niespodziewanych sukcesach (345)

Materiały źródłowe - akty prawne i literatura (349)

• Niestandardowe materiały źródłowe (350)

Podziękowania i prośby o wybaczenie (353)

Informacje dodatkowe (355)

Spis rysunków (359)

Spis tabel (363)